Zmywarki - rodzaje, budowa, programy, parametry techniczne

Zmywarka jeszcze do niedawna traktowana była, jako dobro luksusowe, obecnie stanowi podstawowy element wyposażenia nowoczesnej kuchni. Zakup zmywarki to przede wszystkim oszczędność czasu i wody, czyste, lśniące i szybciej wysuszone naczynia, czy też ochrona rąk przed detergentami. Aby jednak kupić odpowiednią zmywarkę trzeba poznać najważniejsze funkcje i parametry.

Rodzaje zmywarek

Do dyspozycji mamy:

1. zmywarki wolnostojące;
2. zmywarki do zabudowy;
3. zmywarki kompaktowe.

Zmywarki wolnostojące

Posiadają kompletną obudowę oraz blat, który w większości modeli można zdemontować, wtedy taką zmywarkę możemy wsunąć pod blat kuchenny. Zmywarki wolnostojące występują najczęściej w kolorze srebrnym lub białym, ale na rynku są dostępne także inne kolory:

• czarne,
• beżowe,
• grafitowe,
• czerwone.

Taki rodzaj zmywarki może się okazać jedynym rozsądnym rozwiązaniem, jeżeli mamy w kuchni szafki wolnostojące albo decydujemy się na zakup zmywarki do wcześniej umeblowanego pomieszczenia, w którym nie przewidzieliśmy miejsca na zabudowę. Ich największą zaletą jest możliwość ustawienia w każdym miejscu w kuchni, wystarczy tylko doprowadzić wodę oraz zamontować odprowadzanie ścieków.

Zmywarki do zabudowy

Urządzenia tego typu pozwalają dopasować front do wnętrza kuchni, a przede wszystkim do wyglądu innych szafek. Są najlepszym wyborem dla wszystkich tych, którym zależy na idealnym wystroju kuchni. Ze względu na umiejscowienie panelu sterującego zmywarki do zabudowy dzielą się na dwa typy:

• zewnętrzny (odkryty) - posiadają panel sterujący widoczny od frontu urządzenia, front meblowy nie jest na całej wysokości drzwi,
• zintegrowane (zakryty) - panel sterowania wkomponowany w drzwi zmywarki, widać go dopiero po otwarciu urządzenia. W tych zmywarkach całe drzwi obudowane są frontem meblowym takim jak reszta szafek kuchennych.

Zmywarki kompaktowe

Urządzenia, których żaden z wymiarów nie przekracza 55 cm: szerokość 55 cm, wysokość 45 cm i głębokość 50 cm. Są to zmywarki, które można postawić na blacie lub w szafce kuchennej. Posiadają jeden kosz, w którym mieści się 6 kompletów naczyń. Kompaktowa zmywarka, jeśli chodzi, o jakość zmywania nie ustępuje standardowym modelom.

Dobór zmywarek

Zmywarki oferowane są w trzech standardowych rozmiarach:

• 45 x 85 x 60 [cm]: duże (szerokie);
• 60 x 85 x 60 [cm]: małe (wąskie);
• 46 x 55 x 46 [cm]: mini (kompaktowe).

Gabaryty urządzenia kształtują jego pojemność, czyli ilość kompletów naczyń, które będzie można jednorazowo umyć. Wybierając zmywarkę, jej wymiary należy dopasować nie tylko do kubatury kuchni, ale przede wszystkim do liczby domowników. W parametrach zmywarki podana jest liczba kompletów naczyń, jakie można załadować. Jeden komplet obejmuje:

• zestaw naczyń stołowych (talerz deserowy, talerz głęboki, talerz płytki, filiżanka);
• zestaw naczyń szklanych (szklanka, kieliszek do wina);
• sztućce (łyżeczka, łyżka, nóż, widelec).

W zmywarce kompaktowej możemy pomieścić 6 kompletów naczyń, w zmywarkach o szerokości 45 cm - od 9 do 12, natomiast w zmywarkach o szerokości 60 cm - od 11 do 15 kompletów.

Parametry zmywarki

Parametry zmywarki, na które musimy zwrócić uwagę to:

1. Klasa energetyczna - podawana w skali od A do D, gdzie A oznacza sprzęt najbardziej energooszczędny. Obecnie większość dostępnych na rynku zmywarek ma najwyższą klasę energetyczną A+++, A++ lub A+. Na etykiecie energetycznej, która powinna być dostarczona do każdej zmywarki, jest informacja o rocznym zużyciu energii w kilowatogodzinach na podstawie 280 standardowych cykli zmywania z załadunkiem równym deklarowanej przez producenta ilości kompletów naczyń.
2. Klasa efektywności suszenia - oznacza ona stopień wysuszenia naczyń, wyciągniętych z urządzenia. Określa się ja przy pomocy liter od A do G, gdzie literą A oznacza się sprzęt o najwyższej efektywności suszenia. Zmywarki z klasą A zapewniają w pełni suche naczynia, natomiast naczynia wyciągnięte z urządzenia z klasą G będą wilgotne.
3. Klasa efektywności zmywania - skuteczność zmywania naczyń określana jest literami od A do G, gdzie podobnie jak w przypadku suszenia litera A gwarantuje najlepszą jakość zmywania.
4. Zużycie wody - jeden z najważniejszych parametrów, podawany na jeden cykl zmywania, a także w rozliczeniu rocznym dla 280 cykli zmywania. Najbardziej oszczędne zmywarki na jeden cykl zmywania wykorzystują 6-7 litrów wody.
5. Poziom hałasu - poziom hałasu obecnych zmywarek kształtuje się na poziomie 40- 55 decybeli. Parametr ten nabiera szczególnego znaczenia w nowoczesnym budownictwie, charakteryzującym się otwartymi przestrzeniami i połączeniem kuchni z salonem.

Programy zmywania zmywarek

• Program automatyczny - wystarczy wcisnąć jeden przycisk a zmywarka automatycznie dobiera parametry zmywania do zawartości koszy oraz stopnia zabrudzenia naczyń. Sensory zamontowane w komorze zmywania na bieżąco monitorują poziom zabrudzenia wody i dobierają do niego odpowiedni czas i temperaturę oraz odpowiednio dozują środki czyszczące. W przypadku mniej zabrudzonych naczyń, zmywarka skróci program mycia, pozwalając na zaoszczędzenie wody i prądu. W zależności od modelu program ten trwa od 2 do 3h z możliwością skrócenia.
• Program intensywny (higieniczny) - stosowany do mocno zabrudzonych naczyń. Wykonywanych jest kilka cykli mycia, w wysokiej temperaturze - zraszanie 50°C, zmywanie 60°C, nabłyszczanie 70°C, program trwa ok. 120 minut, zużywa najwięcej energii, wody i środków czyszczących.
• Program Eco - Używany do mycia naczyń o niskim stopniu zabrudzenia. Temperatura wody nie przekracza 50°C, czas zmywania zostaje wydłużony - trwa zazwyczaj około 3h. Programy ekonomiczne w zmywarkach mają za zadanie przede wszystkim oszczędzać wodę i energię.
• Program szybki - przeznaczony do lekko zabrudzonych naczyń trwa około 30 minut. Niskie zużycie energii, wody i środków czyszczących. Woda osiąga temperaturę ok. 40°C.
• Mycie wstępne - trwa około 10 minut, przeznaczone do płukania naczyń zimną wodą, stosowane najczęściej przed zmywaniem zasadniczym mocno zabrudzonych naczyń z zaschniętymi resztkami jedzenia. Oczyszcza naczynia z resztek jedzenia.
• Program szkło - służy do mycia szkła, odbywa się w temperaturze 40°C.
• Program delikatny - przeznaczony do zmywania naczyń delikatnych (szklanki, filiżanki), w temperaturze poniżej 50°C. Trwa około 90 minut.
• Program normalny/podstawowy/codzienny - przeznaczony do zmywania średnio zabrudzonych naczyń, w zależności od modelu trwa od 90 do 110 minut w temperaturze 50- 65°C. Na początku cyklu naczynia są płukane (tzw. mycie), a następnie myte detergentem (mycie zasadnicze), płukane, nabłyszczane i suszone.
• Program wyparzanie - zmywarka wyparza naczynia używając do tego bardzo wysokiej temperatury. Najczęściej używany do wyparzania butelek dziecięcych.
• Autoczyszczenie - specjalny program, który myje wnętrze zmywarki w wysokiej temperaturze, usuwa osady a także gromadzący się w komorze oraz w systemie wodnym tłuszcz.
• Program nocny - jest to specjalny program nocny, o obniżonym poziomie hałasu.

Funkcjonalności zmywarek

W zmywarkach zastosowano wiele rozwiązań i funkcji, które w sposób istotny poprawiają jakość zmywania. W zależności od producenta maja one różne nazwy, ale często podobne działanie:

• Czujnik załadunku (AquaSensor) - zamontowany wewnątrz komory zmywania bada stopień zabrudzenia wody oraz wielkość załadunku, dobierając parametry zmywania w taki sposób, by zaoszczędzić ilość zużywanej wody, energii, detergentu oraz czasu.
• Wymiennik ciepła - szeroki płaski zbiornik przylegający bezpośrednio do zbiornika myjącego, trafia tam zimna woda na samym początku zmywania, następnie w trakcie kolejnych cykli zmywania jest stopniowo podgrzewana przez ociekającą na dno komory zmywania ciepłą wodę. Na końcu zmywania zostaje użyta przez zmywarkę do ostatniego płukania. Dzięki temu ostatnia porcja wody nie musi być podgrzewana, co przekłada się na zmniejszone zużycie energii. Wymiennik ciepła pozwala zaoszczędzić dziesiątki kW energii elektrycznej miesięcznie.
• Strefa intensywna - pozwala na mycie mocno zabrudzonych naczyń razem z naczyniami delikatnymi. Uruchomienie tej opcji powoduje, że dolny kosz staje się strefą intensywnego mycia (naczynia spryskiwane są strumieniem o 20% silniejszym), podczas gdy w górnym - naczynia myte są delikatnie.
• Silnik inverterowy - silnik bezszczotkowy, który pracuje dzięki polu magnetycznemu wytworzonemu przez magnesy. Jako, że pozbawiony jest szczotek, nie występują w nim tarcia, dzięki czemu jest zdecydowanie trwalszy oraz cichszy od silnika szczotkowego.
• Pomocnik dozowania - system dozowania tabletek do zmywania optymalizuje ich działanie oraz zapobiega niekompletnemu rozpuszczeniu detergentu.
• Turbosuszenie - przyspiesza proces suszenia naczyń, przez co są one lśniące i bez zacieków. W niektórych modelach zmywarek marki Bosch i Siemens szybsze suszenie możliwe jest dzięki zastosowaniu minerału zwanego Zeolitem, który silnie absorbuje wodę a przy tym oddaje duże ilości ciepła.
• System aquaStop - w sytuacji jakiegokolwiek przecieku, awarii węża dopływowego, system aquaStop natychmiast przerywa dopływ wody, zamykając zawór bezpieczeństwa przy kranie z wodą. Jeśli mimo posiadanego systemu aquaStop dojdzie do zalania wnętrza i zostanie potwierdzone, iż stało się to w wyniku nieprawidłowego zadziałania zabezpieczenia, producenci gwarantują rekompensatę poniesionych strat.
• Opóźnienie Startu - umożliwia zaprogramowanie początku zmywania na wybraną przez siebie godzinę.
• Możliwość skracania czasu zmywania - funkcja ta redukuje czas wybranego programu przy jednoczesnym zachowaniu jakości zmywania. Dzięki tej funkcji, producenci umożliwiają nam skrócenie czasu trwania programu nawet o 60%. W zależności od producenta funkcja ta ma różne nazwy np. TimeManager, VarioSpeed.
• Połowa załadunku - umożliwia włączenie zmywarki dla mniejszej ilości naczyń bez obaw o duże zużycie wody i prądu. Zmywarka dostosowuje ilość zużywanej wody do wielkości załadunku.
• Wewnętrzne oświetlenie - dzięki zamontowanemu wewnątrz oświetleniu wszystkie naczynia są dobrze widoczne.
• Podłogowy wyświetlacz czasu - faza cyklu programu oraz czas do jego zakończenia jest wyświetlany na podłodze przed zmywarką (TimeLight, Time Beam)
• Mycie strefowe - umożliwia wybór kosza, w którym będą zmywane naczynia. Niektóre zmywarki często same wykrywają, który kosz jest załadowany, a który pusty.
• Wskaźnik braku soli lub nabłyszczacza - kiedy któregoś ze środków zaczyna brakować, zapala się kontrolka.
• Filtry samoczyszczące - pozwalają zredukować do niezbędnego minimum czas, który przeznaczyć trzeba na czyszczenie urządzenia, ponieważ wypompowywana woda obmywa filtr z resztek jedzenia i wraz z nimi jest odprowadzana do ścieków.

Budowa zmywarki

Zdecydowana większość zmywarek posiada 2 kosze - kosz górny przeznaczony na mniejsze naczynia oraz kosz dolny, gdzie zazwyczaj zmywamy garnki, patelnie i inne większe naczynia. Kosz górny ma możliwość regulacji w pionie, to bardzo przydatna funkcja, ponieważ dzięki niej możemy dopasować wnętrze zmywarki do aktualnych potrzeb np. podnieść w sytuacji, kiedy w dolnym koszu chcemy umyć większe naczynia.

Ważne, by kosze wyposażone były w specjalne uchwyty do mycia szkła, co umożliwia bezpieczne układanie wysokich kieliszków, butelek lub waz w dolnym koszu.

Składane stojaki i półki w koszu pozwalają na ustawienie ich w taki sposób, aby dopasować przestrzeń w zmywarce do rodzaju i wielkości naczyń.

Innowacyjne rozwiązanie o nazwie ComfortLift wprowadziła firma Electrolux w niektórych modelach swoich zmywarek. Polega ono na tym, że kosz dolny można podnieść na wygodną dla siebie wysokość, co ułatwia wkładanie i wyjmowanie naczyń ze zmywarki. Płynny i kontrolowany ruch podczas opuszczania kosza gwarantuje pełne bezpieczeństwo naczyń.

Pojemnik na sztućce do zmywarek

Sztućce w zmywarce możemy zmywać w dwóch wariantach albo w pojemniku na sztućce, który wkładamy do dolnego kosza albo w specjalnie do tego przeznaczonej szufladzie - opcja druga jest coraz popularniejsza, ponieważ dzięki niej zyskujemy miejsce w dolnym koszu na dodatkowy komplet naczyń, a pojemność szuflady jest większa niż koszyka. Minusem takiego rozwiązania jest to, że musimy starannie ułożyć sztućce w szufladzie, co zajmuje więcej czasu w porównaniu z wrzuceniem sztućców do koszyka.

Jakie dno zmywarki wybrać?

Od dawna na różnych forach internetowych toczą się dyskusje, jakie dno w zmywarce jest lepsze, plastikowe czy metalowe. Powstały nawet teorie spiskowe o pękających w wyniku upadku noża lub jakiegoś innego elementu plastikowych dnach. Zmywarki z dnem metalowym i plastikowym są tak samo dobre. Plastik to nic innego jak polipropylen - tworzywo bardzo wytrzymałe, które ma zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu. Charakteryzuje go duża odporność chemiczna na niektóre kwasy, oleje, wodę, tłuszcze, mleko, jest nietoksyczne i nieszkodliwe dla zdrowia. Jedyną wadą dna plastikowego jest to, że nie błyszczy się tak ładnie jak to wykonane ze stali. Jednak zmywarki posiadające dno metalowe są narażone na ryzyko korozji, która powstaje wyniku błędnego postępowania podczas uzupełniania soli. Uzupełniając sól, powinno uruchamiać się program zmywania lub płukania naczyń, ponieważ nawet mała bryłka soli pozostawiona na kilka godzin w kontakcie ze stalowym dnem zmywarki prowadzi do jego korozji, o czym wiele osób zapomina lub nie wie.