Przy wprowadzaniu i rozwoju oprogramowania komputerowego czy aplikacji właściwie obecnie normą jest przeprowadzanie wielokrotnych testów. Testowanie oprogramowania z języka angielskiego nazywane jest Software Testing. Czym ono jest i jak jest wykonywane? Kto przeprowadza testy oprogramowania oraz jakie wyniki można osiągnąć przy ich realizacji?
Czym jest testowanie oprogramowania?
Przez pojęcie testowania oprogramowania należy rozumieć procesy weryfikacji zgodności jego działania z wymaganiami funkcjonalnymi umieszczonymi w dokumentacji aplikacji. Przedmiotem testów może być oprogramowanie jako całość lub jego wybrane elementy. Bez względu na zakres testów i ich przedmiot oraz etap, na którym są one realizowane, testy oprogramowania zawsze dążą do zidentyfikowania jak największej liczby błędów, luk czy defektów.
Właściwie obecnie wykonanie testu oprogramowania nie jest opcją, ale obowiązkiem dewelopera, który powinien oddać do używania docelowych klientów program działający bezbłędnie, spełniający ich oczekiwania. Przyjęło się, że testowanie jest potrzebne w wielu sytuacjach, ale nie zawsze w ten sam sposób należy je przeprowadzać. Brak testów dla firmy wprowadzającej oprogramowanie może być bardzo kosztownym zaniechaniem. Jeśli np. do obiegu zostaną wprowadzone samochody, w których oprogramowanie będzie zawierało poważne błędy, narażające bezpieczeństwo kierowców i ich pasażerów, to ich wycofanie z rynku i naprawa oprogramowania pociągną za sobą nie tylko koszty realne, ale i wizerunkowe, po których marka może się podnosić całymi latami lub w ogóle do tego nie doprowadzić.
Testowanie kosztuje, ale jest to koszt, który lepiej ponieść od razu, niż później płacić za luki i błędy w gotowym, wdrożonym oprogramowaniu. Należy więc potraktować koszt testów oprogramowania jako inwestycję, a tak naprawdę może on być wyrazem oszczędności na bezpieczeństwie biznesu w dłuższej perspektywie czasu.
Odmienne strategie testowania
Software testing może być realizowany na szereg różnych sposobów. Wśród najbardziej popularnych strategii testowania oprogramowania można wyróżnić:
- Testy jednostkowe,
- Testy integracyjne,
- Testy funkcjonalne,
- Testy akceptacyjne,
- Testy użytkowników,
- Testy wydajności.
Testy jednostkowe są wykorzystywane do sprawdzenia, czy wszystkie komponenty aplikacji poddawanej testom działają tak, jak oczekują tego ich projektanci i użytkownicy. Mówiąc szczegółowo, chodzi o testowanie poszczególnych metod i funkcji klas, komponentów lub modułów używanych przez oprogramowanie.
Inny charakter mają testy integracyjne, ponieważ umożliwiają one skontrolowanie zgodności, efektywności współpracy i powiązania pomiędzy poszczególnymi modułami oprogramowania.
Przy przeprowadzaniu testów funkcjonalnych można sprawdzić, w jaki sposób są realizowane przez aplikację wymagania biznesowe, a testy akceptacyjne weryfikują, czy oprogramowanie działa zgodnie ze swoim z góry zakładanym przeznaczeniem.
Testy użytkowników, czy użyteczności, weryfikują poziom użyteczności oprogramowania dla użytkownika końcowego. Natomiast testy wydajności sprawdzają, jak zachowa się oprogramowanie poddawane większym obciążeniom. Czy będzie działało niezawodnie i stabilnie?
Jak przeprowadzić profesjonalne testowanie oprogramowania?
Eksperci, np. z TestArmy wskazują, że dobrą praktyką będzie przeprowadzenie testów oprogramowania na bardzo wczesnym etapie jego tworzenia. Dzięki temu można o wiele szybciej zareagować na odkryte problemy i zapobiec ich rozwojowi. Im bardziej zaawansowana będzie aplikacja, zawierająca fundamentalne błędy, tym ich usunięcie stanie się bardziej problematyczne i kosztowne. Na wczesnym etapie rozwoju oprogramowania można łatwiej odkryć wady architektoniczne, w strukturze oprogramowania, luki w zabezpieczeniach czy odkrywać nieprawidłowo działających funkcjonalności. Można też zwiększyć niezawodność oprogramowania czy wykluczyć problemy z jego skalowalnością.
Należy zwrócić uwagę na fakt, że jeszcze kilka lat temu software testing realizowany był dopiero na końcowych etapach rozwoju dowolnego produktu cyfrowego, ale na szczęście powoli zaczyna się to zmieniać. Aktualnie jednak przeprowadza się testy oprogramowania nie tylko na wstępnym etapie jego powstania, ale stosowana jest metodologia ciągłego, nieustannego testowania, co dostarcza szybszą informację zwrotną i ułatwia usuwanie luk i błędów.
Przy testowaniu oprogramowania należy dobrze zaplanować testy i zaprojektować środowisko testowe. Wybrać testerów lub przeprowadzić testu automatyczne. Wyczerpująco opracować przypadku testowe i stworzyć adekwatne skrypty, jeśli prowadzone jest testowanie automatyczne. Na koniec należy przeanalizować wyniki i sformułować raport z testów oprogramowania.
Testowanie manualne i automatyczne
Biorąc pod uwagę tryb wykonywania testów oprogramowania, można mówić o testowaniu manualnym, inaczej ręcznym oraz testowaniu automatycznym. W wariancie pierwszym przy prowadzeniu testów ręcznie konieczne jest zatrudnienie testerów do testowania aplikacji webowych, mobilnych i innych. Tester w odpowiednim środowisku testowym fizycznie sprawdza interfejs oprogramowania i kontroluje, jak działa. Testy manualne nie są idealne, posiadają swoje ograniczenia. Są na pewno kosztowne, podatne na typowo ludzkie błędy i trwają dłużej niż testy automatyczne. Te są analogicznie szybsze, tańsze i w dużym stopniu niezawodne. Jednak anomalie występujące w ich trakcie nie mogą być przez automat odpowiednio interpretowane.
Wyniki testów i raporty
Samo przeprowadzenie testów oprogramowania to jeszcze nie koniec etapu testowania. Należy zebrać wyniki testów, opracować je, przeanalizować, a następnie przedstawić w zbiorczym raporcie w taki sposób, by były zrozumiałe dla zlecającego testowanie oprogramowania.
Komentarze